معبد بوروبودور – بزرگترين معبد بوداي جهان
در قرن نوزدهم اشغالگران هلندی معبد ویران شده بسیار عظیم و کهنی را در اعماق جنگل جاوا در اندونزی یافتند. آنچه که آنها یافتند ساختار غول پیکری است که بیش از ۵۵۰۰۰ متر مکعب سنگ در آن بکار رفته است. این معبد نزدیک به ۲۷۰۰ تخته سنگ حجاری برجسته و ۵۰۴ مجسمه بودا دارد.
این معبد، بزرگترين معبد بوداي جهان محسوب می شود و در تاريخ ۷۵۰ تا ۸۴۲ ميلادي ساخته شده است. معبد «بوروبودور» ۱۴۶۰ نقش حجاری شده دارد. مضمون بیشتر این حجاری‌ها زندگی انسانی است که در قید شهوت و هوس اسیر گشته.
در سراسر این معبد تپه هایی به چشم می خورند که استوپا نام دارند. درون هر یک از این‌ها، یک مجسمه‌ی بودا قرار دارد و هر کدام یک معبد محسوب می‌شوند. مردم اندونزی باور دارند که در «بوروبودور» ۱۰۰۰ معبد وجود دارد که همگی در یک شب، آن‌هم توسط جن‌ها ساخته شده‌اند. ورودی معبد از چهار جهت است و از هر جهتی که وارد شویم مجسمه‌های بودا را می‌بینیم که ژست دست‌ها و آرنج‌هایش متفاوت است.
معبد «بوروبودور» (Borobudur) در فهرست میراث جهانی به ثبت رسیده و تاکنون دو مرتبه در سال‌های ۱۹۱۱- ۱۹۰۷ و ۱۹۸۳-۱۹۷۳ مرمت شده است.نام «بوروبودور» از دو بخش BORO به معنی «معبد» و BUDUR به معنی «بالای تپه» تشکیل شده است.
