اثرات مخرب طلاق بر کودکان

بستر خانواده در جامعه

همه ما می دانیم که خانواده اولین و مهم ترین بستر برای رشد یک کودک می باشد که در گذشته هم نقش ها و کارکرد های خانواده مورد توجه روانشناسان، جامعه ‌شناسان و متخصصان تعلیم و تربیت بوده است. از طرفی یکی از وجه های منفی پدید آمده از بستر خانواده آسیبی به نام طلاق است که موجب بروز ناهنجاری ‌های اجتماعی بسیاری در فرزند می ‌شود.

در سایه طلاق که زوجین درگیر ان هستند فرزندان نا خواسته درگیر تضاد هایی می ‌شوند که نه توان درک آن ها را دارند و نه تاب کنار آمدن با آن ‌ها را زیرا محرومیت فرزندان از سرپرستی مشترک پس از هم پاشیده شدن خانواده آن‌ها را از بسیاری ویژگی ها و مزایای خانوادگی محروم می ‌کند و اثرات جبران ‌ناپذیری بر آن‌ ها باقی می ‌گذارد.

طلاق چیست و اثرات مخرب طلاق بر کودکان

وقتی یک مرد و زن از هم جدا می شوند به این نتیجه رسیده اند که با ادامه دادن این زندگی شادابی و نشاطی نخواهند داشت و وقتی این زندگی را پایان دهند حال روحی بهتری را تجربه خواهند کرد. این افراد فکر می کنند با پایان زندگی و طلاق گرفتن شاد تر خواهند بود و ماندن در کنار هم را غیر قابل تحمل و حتی عذاب آور می دانند. از آنجایی که کودکان بسیار آسیب پذیر هستند وقتی زوجین طلاق می گیرند فرزندانی که از طلاق بر جای می مانند با مسائلی مواجه می شوند که زندگی و سلامت روان آنها را تحت تأثیر قرار می دهد.

برای مثال تشویش آنها از تنها گذاشته شدنشان توسط والدین، از دست دادن والدین، باز خورد های دردناک و ناراحت کننده اطرافیان، کمبود های عاطفی در اثر ندیدن یا کم دیدن یکی از والدین یا هر دوی آنها و … به همین دلیل لازم است زن و مردی که از هم جدا می شوند با کسب اطلاعات درست و آموختن مهارت های لازم و حتی شرکت در جلسات مشاوره بعد طلاق به سلامت روان فرزندان و حتی خودشان کمک بکنند.

آسیب های جدایی والدین بر روی فرزندان چیست؟

وقتی یک زن و مرد از یگدیگر جدا می شوند به آسیب هایی که کودکان می بینند گاهی اوقات اصلا توجه نمی کنند در حالی که اثرات مخرب طلاق بر کودکان حتی پس از ازدواج آن ها نیز بر روی زندگی شان سایه می اندازد. در ادامه به چند مورد از مهم ترین اثرات مخرب طلاق بر کودکان پرداخته ایم تا والدین با آشنایی در مورد اثرات مخرب طلاق بر کودکان بیش از پیش مراقب روحیات کودکان خود باشند. مهم ترین اثرات مخرب طلاق بر کودکان عبارت است از :

• ایجاد احساس ناامنی در دنیا
• ترس از دست دادن والدین
• متلا شدن به انواع بیماری های روحی مانند افسردگی
• ایجاد احساس گناه
• احساس بلاتکلیفی
• افت تحصیلی
• خشم و پرخاشگری
• گوشه گیری
• اختلال در خواب
• کاهش اشتها

بررسی آسیب های جدایی والدین بر روی کودک

تا به اینجا به طور خلاصه با اثرات مخرب طلاق بر کودکان و انواع آسیب هایی که به کودکان می زند مانند ایجاد احساس ناامنی، احساس گناه، ترس از دست دادن والدین، احساس بلاتکلیفی، تنهایی و افسردگی، افت تحصیلی و … آشنا شدید اما در ادامه می خواهیم به طور کامل به اثرات مخرب طلاق بر روی کودکان بپردازیم. اثرات مخرب طلاق بر روی کودکان عبارت است از :

• ایجاد احساس ناامنی در دنیا

یکی از مهم ترین و اولین نیاز هایی که هر کودک از زمانی که به دنیا می آید دارد نیاز به امنیت و دور بودن از خطر می باشد. همچنین باید بدانید که این نیاز در سه سال اول زندگی کودک بسیار مهم و حیاتی می باشد. اگر زوج هایی که کودکن ان ها زیر سه سال است و اقدام به جدایی کرده اند نمی دانند که بزرگترین ضربه را به فرزند خود می زنند زیرا باعث می شوند که کودکشان همیشه احساس ناامنی و ترس از اطرافیان را داشته باشد.

• ترس از دست دادن والدین

وقتی زن و مرد می بینند که نیازهایشان در زندگی مشترک براورده نمی شود ابتدا از هم فاصله می گیرند تا این فاصله به مرور به طلاق منجر شود. از انجایی که فرزندان طلاق پس از طلاق مادر و پدرشان باید در کنار یکی از آن ها زندگی کنند باعث می شود که احساس کند یکی از والدینشان را از دست داده اند و این حس از دست دادن ممکن است کودک را به اضطراب جدایی مبتلا کند.

• تنهایی و افسردگی

کودکان طلاق به دلیل این که شرایط متعادلی و مناسبی را در زندگی شان ندارند و ممکن است به فکر درست کردن آن شرایط باشند، افراد درخود فرومانده ای می شوند که ممکن است تنها بمانند و این تنها بودن در دراز مدت کودک را به افسردگی و انواع بیماری های روحی نزدیک تر می کند.

• ایجاد احساس گناه

طلاق در فرزندان بزرگتر ممکن است احساس گناه ایجاد شود و خود را مقصر بر طلاق والدینش بداند. این احساس مخصوصا زمانی ایجاد می شود که فرزندان سن بالاتری را داشته باشند که احساس گناه می تواند فرزندان را دچار استرس و اضطراب هم بکند.

• احساس بلاتکلیفی

فرزندان هم پدر و هم مادر خود را دوست دارند و با ایجاد طلاق در بین والدینشان دچار بلاتکلیفی می شوند که در کنار کدام یک از آنها می توانند زندگی کنند و آن دیگری که تنها می ماند چه اتفاقی برایش می افتد.

• افت تحصیلی

معمولا فرزندان طلاق عدم تمرکز پیدا می کنند و نمی توانند سر کلاس به حرف های معلمشان خوب گوش دهند در نتیجه در درس هایشان نیز به مشکل برخورد می کنند و افت تحصیلی بارزی را نشان می دهند.

• خشم

خشم احساسی متداول درمیان کودکان طلاق است که در اثر عدم درک یا پذیرش این مسئله روی می دهد. کودکان گاهی خشم خود را نشان نمی دهند. خشم کودکان زمانی رواج پیدا می کند که دلایل طلاق روشن نباشد.

تاثیرات کوتاه مدت طلاق بر کودکان

کودکانی که شاهد طلاق والدین خود هستند با تصور اینکه دیگر والدین خود را در کنار یکدیگر نمی بینند ناراحت می شوند به همین علت در ادامه برخی از اثرات مخرب طلاق بر کودکان که کوتاه مدت می باشند را برای شما مطرح کرده ایم. اثرات مخرب طلاق بر کودکان که کوتاه مدت هستند عبارتند از :

• اضطراب

عواقب ناشی از طلاق گرفتن زوجین باعث می شود کودک دچار تنش، عصبانیت و اضطراب شود. از طرفی دیگر اضطراب تمرکز کودک را در حین تحصیل سخت و دشوار خواهد کرد و حتی ممکن است میل او را نسبت به فعالیت های مورد علاقه اش کاهش دهد.

• استرس مداوم

بسیاری از کودکان که در سن های پایین هستند خود را دلیل طلاق والدین شان می دانند و مسئولیت درست کردن رابطه را بر عهده می گیرند. این امر فشار و تنش زیادی را به ذهن آن ها وارد می کند و عموما عواقب مختلفی مانند افکار منفی و کابوس شبانه را به همراه دارد.

• نوسانات روحی و تحریک پذیری

کودکان خردسال که سن آن ها زیر ده سال می باشد پس از طلاق والدین دچار نوسانات خلقی می شوند و حتی در هنگام برقراری ارتباط با افراد آشنا نیز تحریک پذیر می شوند. بعضی از کودکان نیز با قطع ارتباط با دیگران، گوشه گیر شده و ترجیح می دهند وقت خود را به تنهایی سپری کنند.

• غم و اندوه شدید

به دنبال طلاق گرفتن والدین غم و اندوه سنگینی در قلب و ذهن کودک جاری می شود به طوری که او به هیچ چیز در زندگی احساس خوبی ندارد و ادامه دار بودن این غم به بیماری افسردگی در او ختم خواهد شد.

• سرخوردگی و پریشانی

فرزندان طلاق ممکن است احساس ناامیدی و سرخوردگی کنند زیرا آن ها از حمایت عاطفی هر دو والدین برخوردار نیستند همچنین گاهی مراقبت از کودک توسط ناپدری و یا نامادری این وضعیت را بدتر هم خواهد کرد.

تاثیرات طولانی مدت طلاق بر کودکان

تماشای جدا شدن پدر و مارد برای یک کودک می تواند صحنه ناخوشایندی به نظر برسد زیرا ذهن کودک انعطاف پذیر بوده و تحت تاثیر عوامل پیرامون خود قرار می گیرد. از این رو در ادامه برخی از اثرات مخرب طلاق بر کودکان که طولانی مدت است را برای شما مطرح کرده ایم :

• مشکلات رفتاری و اجتماعی

کودک هنگام طلاق گرفتن پدر و مادر خود در معرض خطر بیشتری برای بروز رفتارهای خشونت آمیز و ضد اجتماعی قرار می گیرد و ممکن است در دراز مدت این رفتار منجر به ایجاد یک ذهنیت جنایی به خصوص در سال های نوجوانی او شود.

• مشکل در روابط

با طلاق گرفتن پدر و مادر کودکان نمی توانند به خوبی رشد کنند در نتیجه در روابطشان به عشق و اعتماد همواره شک و تردید خواهند داشت. زیرا آنها اعتماد به نفس کمتری دارند و حل اختلافات در یک رابطه برایشان چالش برانگیز می شود.

• معتاد به مصرف مواد مخدر

مصرف مواد مخدر راهی برای رفع ناامیدی و اضطراب در نوجوانان است از همین رو فرزندانی که در سن نوجوانی شاهد طلاق پدر و مادر خود هستند بیشتر به سوی مصرف مواد مخدر جذب می شوند. همچنین مصرف مواد مخدر به صورت طولانی مدت اثرات مخربی بر سلامت نوجوان خواهد داشت و آینده آنان را تباه خواهد کرد.

• افسردگی:

احساس اضطراب و دلهره ناشی از طلاق گرفتن پدر و مارد می تواند کودک را به مرور به مرز افسردگی برساند. مشکل افسردگی مربوط به بهداشت روان است و کودکانی که شاهد طلاق هستند افسردگی و ترک شدگی اجتماعی بیشتری دارند.

چگونه می توان رنج کودک از طلاق والدینش را کاهش داد؟

جدایی و طلاق گرفتن همیشه بد نیست و گاهی اوقات ادامه دادن زندگی مشترکی که پر از مشکلاتی است که به هیچ وجه حل نمی شود حتی مشکل ساز است. از این رو در کنار آشنایی با اثرات مخرب طلاق بر کودکان والدین باید رنج های کودکانشان را کاهش دهند. به همین علت در ادامه نکاتی در مورد قوی نگه داشتن کودک از لحاظ ذهنی برای شما مطرح کرده ایم تا با رعایت ان ها از پدیدار شدن اثرات مخرب طلاق بر کودکان خود خودداری کنید.

• طلاق قریب الوقوع را از فرزندتان مخفی نگه ندارید
• با فرزند خود اوقات بیشتری را بگذرانید
• فرزندتان را در مدت زمان طولانی تنها نگذارید
• گاهی خانوادگی با یکدیگر وعده های غذایی میل کنید
• روالی سالم در زندگی ایجاد کنید
• از دعوا و مشاجره های طولانی مدت و به کار بردن کلمات زشت دوری کنید
• دیدن والد دیگر را به هیچ وجه برای کودک منع نکنید

جمع بندی نهایی

در جمع بندی نهایی این مقاله دریافتید که شما باید با کودکان خود در مورد طلاق حرف بزنید تا از میزان تاثیرات منفی آن بکاهید و سخن آخر اینکه فراموش نکنید برای فرزندتان پس از جدایی هم وقت کافی بگذارید. در کنار تمام اقداماتی که برای حفظ آرامش فرزندتان انجام می ‌دهید به سلامت و کاهش استرس خودتان نیز توجه کنید و در صورت نیاز به یک متخصص مراجعه کنید. در پایان امیدوار هستیم تمامی مطالب مربوط به اثرات مخرب طلاق بر کودکان برایتان مفید واقع شده باشد و نهایت بهره را از آن برده باشید.